कॅन्सरला रोखणारा उपाय सापडला...

कर्करोगावर संशोधन करणाऱ्या शास्त्रज्ञांना कर्करोग समूळ नष्ट करण्यासाठी ठोस उपाय अजूनही मिळालेला नसला तरी कर्करोगाच्या पेशींचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठीचा उपाय सापडल्याने कर्करोगाच्या रुग्णांच्या जगण्याच्या आशा नव्याने पल्लवित होण्याची शक्यता दृढ झाली आहे. जॉन्स हॉपकिन्स विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांच्या नेतृत्त्वाखाली आंतरराष्ट्रीय संशोधकांच्या एका टीमने प्रथमच शरीरातील इतर भागांमध्ये कर्करोगाचा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी उपाय शोधून काढला आहे.

अंडाशयाच्या कर्करोगावर चाचणी सुरू असलेले आणि संधिवातावरील मान्यताप्राप्त औषध 'टोसिलिझुम्ब' तसेच स्तन कर्करोगावरील संभाव्य उपचारांसाठी चाचणीमध्ये असलेले 'रेपरॅक्सिन', ही दोन्ही औषधे एकत्रित वापरल्यानंतर प्राथमिक ट्युमरची वाढ थांबली नसली तरी कर्करोगाच्या पेशींचा प्रसार लक्षणीयरित्या कमी झाल्याचे आढळून आले. संशोधकांनी आठ आठवड्यांच्या केलेल्या एका प्रयोगामध्ये या औषधांची यशस्वी चाचणी पशू मॉडेल्सवर करण्यात आली. अद्याप कोणत्याही कर्करोगाच्या रुग्णावर या उपायाची चाचणी केली गेली नसली तरीही कर्करोगावरील निदानाच्या संशोधनात हा एक महत्त्वाचा टप्पा असल्याचे शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे. कारण कर्करोगामुळे होणारे ९० टक्के मृत्यू हे कर्करोगाच्या पेशी शरीरात फुटून त्या शरीरातील इतरत्र भागात पसरल्याने होतात.

कर्करोगाच्या पेशींना प्रजोत्पादित करणाऱ्या जैवरासायनिक प्रक्रियेला वैद्यकीय भाषेत 'मेटास्टॅसिस' म्हटले जातात. आतापर्यंत मेटास्टॅसिस थांबविण्यासाठी कोणतेही औषध किंवा उपचार पद्धती उपलब्ध नव्हती. संशोधनाविषयी नेचर कम्युनिकेशन जर्नलमध्ये प्रकाशित करण्यात आलेल्या अहवालात संशोधनाचे मूळ लेखक हसिनी जयतिलक यांनी सांगितले की, 'मेटास्टॅसिसमध्ये कर्करोगाच्या पेशी शरीराच्या लागण झालेल्या भागांमध्ये विशिष्ट प्रमाणात जमा झाल्यानंतर त्या दोन प्रथिने उत्सर्जित करतात. या प्रथिनांद्वारे कर्करोगाच्या इतर पेशींना शरीराच्या इतर भागात पसरण्याचा सूक्ष्म संदेश दिला जातो. यामुळे कर्करोगाच्या पेशी समूहातून बाहेर पडून रक्तप्रवाहात किंवा लसिका तंत्राद्वारे वेगाने इतरत्र पसरतात आणि तिथे नव्याने वाढू लागतात. मेटास्टॅसिसमधील सूक्ष्म संदेशवहनाची मुख्य प्रक्रियाच 'टोसिलिझुम्ब' आणि 'रेपरॅक्सिन'च्या एकत्रित परिणामाने रोखली जात असल्याने कर्करोगाचा प्रसार थांबविणं शक्य झालं आहे.'

या उपचारात मेटास्टॅसिस प्रक्रियेत अडथळा निर्माण केला जाऊन ट्युमर वाढण्यापासून तो रोखला जाण्याची क्षमता असल्याचे संबंधित संशोधनातील वरिष्ठ लेखक आणि जॉन्स हॉपकिन्सच्याच फिजिकल सायन्सेस-ऑन्कोलॉजी सेंटरचे संचालक डेनिस वॉर्टझ यांचे म्हणणे आहे